جلیل اکبری صحت، نویسنده و کارگردان سینما در گفتگو با خبرنگار فرهنگی سایت خبری مدارا در خصوص شیوه برگزاری جشنواره فیلم فجر امسال گفت: در شرایط کنونی که جامعه با مشکلات بسیاری ناشی از شرایط اپیدمی کرونا و تحریم به سر میبرد، مجموعه دادههای اجتماعی نشان می دهد که مردم برای ادامه زندگی خود نیاز به تمهیدات خاص و گسترده از سوی دولت دارند. عموما این تمهیدات را در حوزه کنترل بیماری و یا نفی رفتارهای اجتماعی نظیر تجمعات و گردهماییها می بینیم و بارزترین آن منع رفت و آمد از ساعت ۹ شب است.
او ادامه داد: از دولت انتظار میرود که تجمعات، راهپیماییها و گردهماییها را کنترل کند. از طرفی وزارت بهداشت اعلام کرده است که گردهمایی های خانوادگی از مهم ترین عوامل ابتلا به کرونا بوده است. با این وضعیت سوالی که مطرح می شود این است که آیا برگزاری جشنواره فیلم فجر در این شرایط محلی از اعراب دارد؟
این کارگردان سینما گفت: پاسخی که مسئولین جشنواره دادند در جای خود قابل تأمل و تعمق است. اما من اینطور فکر می کنم که رویدادی مثل جشنواره ملی فیلم فجر که هر سال در روزهای بهمن ماه برگزار و جزو نشانههای اصلی برگزاری جشن های انقلاب محسوب می شود، از حیث کارکرد فرهنگی و اجتماعی و حتی سیاسی ابعاد متفاوتی دارد، که فقط مقامات فرهنگی قادر به تصمیم گیری درباره آن نیستند.
او ادامه داد: در خصوص برگزاری جشنواره در این شرایط تجربههایی وجود داشته از جمله جشنواره فیلم کودکان و نوجوانان که معمولا هر سال در اصفهان برگزار می شد و امسال به صورت آنلاین برگزار شد، جشنواره فیلم حقیقت هم به همین صورت برگزار شد. به علاوه بخش بزرگی از جشنوارههای دنیا نیز همین گونه برگزار شدند. پس اگر ما با یک اپیدمی مواجه شدیم قرار نیست که سینما هم به کل تعطیل شود.
اکبری صحت گفت: نگرانیهایی که در خصوص اوقات فراغت در شرایط اپیدمی وجود دارد و اتفاقا خیلی هم جدی است، موضوع دیگری می باشد اما به نظر می رسد در این شرایط جامعه درگیر سوال مهمی است که چطور می توان به زندگی عادی در این شرایط فکر کرد؟ یکی از راه حلها سینما و مدیوم سینما هم به صورت آنلاین و هم به صورت دیگر است.
او ادامه داد: سینما هنر پیشرویی است و تلاش کرده که در مراحل مختلف با کرونا راه های گوناگونی را آزمایش کند. مثلا سینما ماشین را مطرح کردند که کما بیش استقبال مناسبی نشد چرا که شرایط سینما ماشین برای کشور ما با آنچه وجود داشت تفاوتی اساسی دارد. پخش آنلاین فیلمها و حتی برگزاری جشنوارههایی که آنلاین بودند برای اولین بار متولد شد و این نشان داد سینما این بستر را دارد که بتواند کاملا قطعی و فراگیر مخاطب را نگه دارد.
این کارگردان سینما اظهار داشت: همه این موارد دادههای مناسبی برای برگزارکنندگان جشنواره است تا جشنواره فیلم فجر را در زمان خود را برگزار کنند، البته این اتفاق، حرکت کم ریسکی نیست اما بسیار قابل مطالعه است.
او گفت: برگزارکنندگان جشنواره حتما می دانند چطور جشنواره را اداره کنند که هم جشنواره برگزار شود و هم به گسترش ویروس کمک نکند. از طرفی مدیران سالنهای سینمایی اعلام کردهاند که سالن های سینما را ضد عفونی و آماده کردهاند. یعنی اکثریت قریب به اتفاق سالنها این آمادگی را دارند که به صورت بهداشتی قابل استفاده باشند و این فرصتی است که برای اینکه در صورت امکان با یک سوم ظرفیت و یا ظرفیت حداقل جشنواره برگزار شود.
اکبری صحت اظهار داشت: البته مسئولین جشنواره انتظار دارند که تا بهمن ماه ویروس کرونا وضعیتی به نزولی داشته باشد تا بتوانند اکران داشته باشند. البته ممکن است نقض این هم اتفاق بیفتد؛ یعنی ویروس در پیک قرار بگیرد که در اینصورت می بایست جشنواره را به شکل آنلاین برگزار کنند و یا کلا برگزار نکنند. اینکه مسئولان در تلاش هستند که در شرایط متفاوت اقدامی متفاوت انجام دهند و در شرایطی که ویروس سیل نزولی داشت با تمهیدات بهداشتی جشنواره را به صورت حداقلی برگزار کنند، تصمیم درستی است. اما اینکه به خاطر ویروس هیچ کاری نکنند به نظر من امر پسندیدهای نبود.
او تأکید کرد: نکتهای که لازم است به مسئولان و سینماگران گوشزد کنیم این است که نباید در شرایط فعلی و صرفا با توجه به دادههای مثبت به فکر برگزاری جشنواره باشند. این موضوع باید متاثر از دادههای بهداشتی باشد. یعنی هر لحظه حتی وسط جشنواره چنانچه وضعیت ابتلا به کرونا سیل صعودی پیدا کرد باید نحوه برگزاری جشنواره را به حالت آنلاین تغییر دهند.
او گفت: البته در صورتی که چنین شرایطی پیش آمد، لطف کنید اینبار دیگر به فرهنگ باعینک سیاسی نگاه نکنید و سرکوفتهای این چنینی که جشنواره برگزار نشد و بودجه را کجا صرف کردید و مسائلی از این دست، نزنید. حوزه فرهنگ از حوزه سیاست همیشه آسیب دیده است و امیدواریم اینبار ذیل مسائل بهداشتی و اجتماعی این اتفاق نیفتند.
این کارگردان سینما در خصوص کیفیت فیلمهای جشنواره امسال گفت : هر سال خیلیها می گویند امسال دیگر فیلمی نداریم و سینما تمام شده است و از این قبیل حرفها و اتفاقا همان سال با پدیدههای جدید از فیلمسازان قدیمی و جدید مواجه می شویم. به نظر من این صحبت پسندیدهای نیست. امیدوارم برگزاری جشنواره امسال چه به شکل آنلاین و چه به صورت تماشاگر حداقلی بتواند بخش بزرگی از توقعات مردم از سینمای ایران را در معرفی فیلم های بهتر برآورده سازد.
او در پایان گفت: اصل موضوع این است که سینما از تکاپو نیفتاده و تلاش کرده که انرژی را صرف تولید کند و زنده بماند. اما باید در نظر داشته باشیم که سینما در بخش تولید، اکران و سالنها ضررهنگفتی دیده است. در دنیا دولت ها نسبت به بهبود شرایط آنها کمک های ذی قیمتی انجام دادهاند که امیدورایم در کشور ما هم این اتفاق بیفتد.
*خبرنگار: مهیار همت گشای فرد