به گزارش مدارا، دکتر زهرا ارشادی سفیر و معاون نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد روز سه شنبه به وقت محلی در سخنانی در مجمع عمومی سازمان ملل درباره اقیانوس ها و حقوق دریاها، به تشریح مواضع جمهوری اسلامی ایران در مورد تعدادی از موضوعات مرتبط با دستور جلسه پرداخت.
وی تصریح کرد: ضمن یادآوری اهمیت کنوانسیون ۱۹۸۲ سازمان ملل متحد در مورد حقوق دریاها بهعنوان چارچوب حقوقی کلی برای فعالیت در اقیانوسها و دریاها و همچنین با اذعان به جایگاه جمهوری اسلامی ایران بهعنوان کشور امضاکننده برجام این کنوانسیون (و نه عضو آن)، دولت ایران معتقد است چنین کنوانسیونی نمیتواند بهعنوان تنها چارچوب موجود قانونی حاکم بر فعالیتهای انجام شده در اقیانوسها و دریاها تلقی شود.
دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی ایران افزود: بنابراین، انتظار میرود هرگونه مذاکره درمورد قطعنامههای مرتبط با اقیانوسها و دریاها، دربردارنده موضع و ملاحظات طرفهای غیرعضو کنوانسیون صدرالاشاره نیز باشد.
وی اضافه کرد: چنین چشمانداز فراگیری میتواند به تعامل سازنده بین تعداد بیشتری از کشورها در حمایت از قطعنامههای مزبور منجر شود. با این وجود، هرگونه تعامل سازنده توسط کشورم در طول مذاکرات و پیوستن به اجماع، نباید بهعنوان پذیرش این کنوانسیون توسط جمهوری اسلامی ایران بهعنوان سند قانونی الزامآور تلقی شود.
ارشادی اظهار داشت: پایبندی و فعالیتهای ایران در محیطزیست حوزه دریایی کاملاً و صرفاً منطبق با اسناد بینالمللیای است که توسط دولت جمهوری اسلامی ایران صریحا پذیرفته شده است.
سفیر و معاون نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد گفت: با این حال، در میان دیگر موارد، اعتقاد قوی به حفاظت از دریا و منابع آن و همچنین تضمین ایمنی و امنیت فعالیتهای دریایی، ایران را ترغیب نموده تا با روحیه و رویکردی سازنده با سایر کشورها وارد همکاری شود.
وی تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران بهعنوان کشوری ساحلی که در امتداد خلیج فارس و دریای عمان قرار دارد، متعهد به تحقق هدف ۱۴ توسعه پایدار است.
وی اضافه کرد: بهمنظور دستیابی به هدف مذکور و همچنین در راستای برنامه سازمان ملل متحد تحت عنوان «دهه علوم اقیانوسی برای توسعه پایدار از سال ۲۰۲۱ لغایت ۲۰۳۰»، جمهوری اسلامی ایران تأکید دارد که تلاشهای بیشتری باید توسط دولتها و سایر ذینفعان صورت پذیرد. این تلاشها شامل همکاری و هماهنگی بینالمللی و همچنین حرکت بهسوی ظرفیتسازی و انتقال فناوری و دانش دریایی به کشورهای در حال توسعه است.
ارشادی ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران تلاشهای صورتپذیرفته در زمینه مدیریت پایدار شیلات را که نقش برجستهای در حمایت از فعالیتهای اقتصادی برخی از کشورهای در حال توسعه، حفظ منابع دریایی، اکوسیستمهای دریایی سالم و تضمین امنیت غذایی برای همه دارد، بسیار ارزشمند ارزیابی میکند.
سفیر و معاون نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد افزود: با توجه به کاهش منابع دریایی در سالهای اخیر، برنامهریزی برای مدیریت مسئولانه شیلات، استفاده از روش صید انتخابی و مبارزه با صید غیرقانونیِ گزارشنشده و بیضابطه باید در دستور کار تمامی کشورها، سازمانهای مدیریت شیلات منطقهای و نهادهای بینالمللی ذیربط قرار گیرد.
وی تاکید کرد: در این راستا لازم است کشورها در قالب برنامههای ملّی و همکاریهای بینالمللی بهمنظور ظرفیتسازی و ارتقای دانش و آگاهی صیادان و بهرهبرداران از منابع دریایی اقدام عاجل کنند.
ارشادی اظهار داشت: رشد سریع جمعیت، صنعتی شدن، شهرنشینی، افزایش تقاضای ماهیگیری، خشکسالی و سایر بلایای طبیعی ناشی از اثرات تغییرات اقلیمی و سیاستهای ناکارآمد توسعهای، موجب تخریب منابع طبیعی با سرعت نگرانکنندهای شده و در نتیجه بهعنوان تهدیدی جدی برای توسعه پایدار در منطقه ما به شمار میرود.
وی افزود: بالا آمدن سطح دریا، از بین رفتن تنوع زیستی و کاهش جمعیت جانوران و گیاهان منطقه از دیگر مسائلی است که با آن مواجه هستیم.
دیپلمات ارشد ایران در سازمان ملل ادامه داد: با توجه به افزایش آسیبها و تخریب اکوسیستمهای ضروری و اقتصادیِ ساحلی از قبیل جنگلهای حرا، صخرههای مرجانی و وضعیت شیلات در خلیج فارس و دریای عمان، اکیدا توصیه میشود اقدامات لازم باهدف حفاظت از اینگونه اکوسیستمها از طریق همکاری مشترک فیمابین کشورهای ساحلی منطقه صورت پذیرد.
ارشادی اظهار داشت: در حوزه حیات دریایی و نگهداری از آن، ساخت غیرمسئولانه جزایر مصنوعی در خلیج فارس بیتردید به زیستگاه گونههای کمیاب دریایی آسیب میزند و حیات طبیعی منابع دریایی منحصربهفرد آن را به خطر میاندازد. استقرار و حضور مستمر ناوگان نظامی از کشورهای خارج از منطقه در خلیج فارس نه تنها امنیت کشورهای ساحلی و همچنین فعالیت و حرکت آزادانه کشتیها در این پهنه آبی را شدیداً تحت تأثیر قرار داده، بلکه موجب تشدید آلودگی دریایی و کاهش منابع دریایی نیز شده است.
سفیر و معاون نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران از تمامی کشورها میخواهد برای حفاظت از محیط زیستِ این مجموعه آبیِ مشترک همکاری کرده و از اقدامات یکجانبهای که ممکن است محیط زیست دریایی را به خطر بیندازد خودداری کنند.
وی گفت: افزایش سطح دریا یکی از شناختهشدهترین پیامدهای گرمایش جهانی و تغییرات آب و هوایی است که ایران بهعنوان یک کشور ساحلی با آن مواجه است.
وی تصریح کرد: کشورهای توسعه یافته در راستای مقابله با چنین معضلاتی میبایست به تعهدات خود ذیل چارچوب پیماننامه سازمان ملل درباره تغییرات اقلیمی و توافقنامه پاریس از جمله تأمین منابع مالی، ظرفیتسازی و انتقال فناوری عمل کنند.
ارشادی گفت: کشورهای توسعهیافته با توجه به مسئولیت تاریخی خود در انتشار گازهای گلخانهای میبایست نقش پیشگام را در اقدامات اقلیمی ایفا کنند. پیشیگرفتن در اتخاذ اقدامات اقلیمی و ارائه ابزارها و راهحلهای اجرایی برای کشورهای در حال توسعه میتواند راه را برای دستیابی به توسعه پایدار برای همگان هموار کند.
سفیر و معاون نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران با اذعان به اهمیت حفاظت از محیط زیست، حمایت خود را از استفاده پایدار و به اشتراکگذاری عادلانه منابع زیستی دریایی در مناطق فراتر از صلاحیت ملّی، از توسعه یک ابزار مؤثر، جامع و الزامآورِ قانونی بهمنظور حفاظت و استفاده پایدار از تنوع زیستی دریایی مناطق فراتر از صلاحیت قضایی ملّی، مطابق با قوانین بینالمللی دریا اعلام میدارد.
دیپلمات ارشد ایران در سازمان ملل گفت: با در نظر داشتن تنوع زیستی در مناطق فراتر از صلاحیت ملّی بهعنوان میراث مشترک بشری، جمهوری اسلامی ایران مشتاقانه در انتظار شرکت در چهارمین نشست کنفرانس بینالدولی تنوع زیستی دریایی مناطق فراتر از صلاحیت ملّی موسوم به BBNJ در سال ۲۰۲۲ است.
معاون نمایندگی ایران در سازمان ملل ادامه داد: کشور من بار دیگر تعهد خود را نسبت به نظم دریاییِ قاعده مند برای تأمین حقوق و منافع دریایی برای همگان و همچنین تضمین انجام فعالیتهای دریایی عاری از هرگونه مشکل و منطبق با قوانین بینالمللی دریاها، اعلام میدارد.
وی افزود: جمهوری اسلامی ایران بر اساس چنین تعهدات و باتوجه به این نکته که تطوّل منازعات و تشدید تنشها بین کشورهای ساحلی خلیج فارس نهتنها موجب بیثباتی بیشتر منطقه میشود بلکه توسعه و شکوفایی مردم منطقه را بهشدت به خطر میاندازد، مبادرت به ارائه طرح و راهحلی پیشنهادی مبتنی بر گفتگو، همکاری و احترام متقابل در هفتادوچهارمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد کرده است. ارشادی افزود: ایران همچنان بر این باور است که همکاریهای منطقهای بر اساس طرح مزبور، موجب تضمین امنیت و نظم بینالمللی در دریا علیالخصوص در خلیج فارس و دریای عمان میشود.
وی تصریح کرد: نقش جمهوری اسلامی ایران در مبارزه با دزدی دریایی و همکاری با سایر کشورها در این مهم، که توسط دبیرکل در گزارشهای متوالی ایشان منعکس شده و شورای امنیت در قطعنامههای متعدد خود از آن تقدیر بهعمل آورده است، از همین احساس و درک ناشی میشود.
سفیر و معاون نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد خاطر نشان کرد: همانگونه که در بیانیه سال گذشته جمهوری اسلامی ایران ذکر آن رفت، شیوع همهگیری کرونا علاوه بر اقدامات قهرآمیز یکجانبه که پیش از بحران کرونا بهدلیل سیاست فشار حداکثری ایالات متحده آمریکا بر کشور من و مردم ایران وجود داشت، موجب شده تا زندگی روزمره مردم عادی ایران تحت تأثیر شدید قرار گیرد.
ارشادی تاکید کرد: تأمین نیازهای اولیه مردم از قبیل غذا، دارو، تجهیزات پزشکی و زنجیره تأمین کالا بهدلیل اختلال در آزادی تردد خطوط کشتیرانی ایران در نتیجه تحریمهای شومِ ایالات متحده آمریکا، بهشدت تحت تأثیر قرار گرفته است. علاوه بر چنین اقدامات غیرقانونی، از سال گذشته شاهد پدیده سرقت نفت ایران در دریا هستیم.
معاون نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد گفت: جمهوری اسلامی ایران نسبت به تداوم چنین سیاستهای خطرناکی که بهدلیل سیاستهای یکجانبه استکباری موجب وخامت بیشازپیش اوضاع شده است، هشدار میدهد.
این دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی ایران اظهار داشت: همچنین از جامعه جهانی خواسته میشود تا این اقدامات غیرقانونی را که تهدیدی برای تجارت آزاد در دریا و آزادی دریاها به شمار میآید و موجب نادیدهگرفتهشدنِ تحریمهای غیرانسانی شده است، محکوم کند.