اصفهان “اَبَر بدهکار آبی” است، بارش‌های جاری هم قرضش را ادا نمی‌کند
عضو هیات علمی گروه جغرافیای طبیعی دانشگاه اصفهان گفت: بارش‌های اخیر تاثیر چندانی در بهبود شرایط حاضر استان ندارد زیرا اصفهان یک "اَبَر بدهکار منابع آبی" است.
به گزارش سایت خبری مدارا؛ سیدابوالفضل مسعودیان، افزود: امروز اصفهان حکم اَبَر بدهکاری را دارد که چند دهه از منابع آبی خود استقراض کرده و قرضش را هم پس نداده است.
وی تاکید کرد: برای رفع این مشکل که حاصل چند دهه غفلت و بی‌عملی است، هیچ راه‌حل فوری وجود ندارد و تنها راه، مدیریت مصرف آب است.
به نوشته ایرنا؛ این استاد دانشگاه در پاسخ به اینکه آیا بارش‌های دی امسال جایی برای امیدواری به بهبود شرایط آبی استان دارد یا خیر، تصریح کرد: بدهکاری که میلیاردها بدهی دارد با واریز چند هزار تومان نمی‌تواند به پایان مشکلات مالی‌اش خوشبین باشد.
وی با بیان‌اینکه در چند دهه گذشته تغییراتی در حوضه آبریز گاوخونی رُخ داده که به مرور تعادل آبی آن را برهم زده است، اظهار داشت: یکی از این تغییرات افزایش جمعیت است بطوریکه جمعیت استان اصفهان از ۲ میلیون در سال ۱۳۳۵ به پنج میلیون نفر در سال ۱۳۹۵ رسیده است.
مسعودیان با اشاره به اینکه این جمعیت نیاز به آب اضافی دارد، افزود: تغییر سبک زندگی نیز سبب شده است تا مصرف سرانه یعنی مقدار آبی که یک فرد در شبانه‌روز مصرف می‌کند، افزایش یابد بنابراین اگرچه جمعیت ۲.۵ برابر شده اما نیاز آبی جمعیت بیش از این مقدار است.
وی توضیح داد: در چند دهه گذشته محل‌های تازه‌ای برای مصرف آب حوضه گاوخونی پیدا شده که صنایع مستقر در این حوضه از جمله آنهاست و این مصارف جدید فشار مضاعفی را بر منابع آبی منطقه وارد می‌کند.
این استاد اقلیم شناس دانشگاه با اشاره به اینکه مدیریت یکپارچه آب ازهم پاشیده و جای آن را چالش‌های بین‌استانی فراگرفته است، خاطرنشان کرد: دمای هوا در چند دهه گذشته در حوضه گاوخونی افزایش یافته و در نتیجه، نیاز آبی آن هم بالاتر رفته است.
وی اضافه کرد: پوشش برفی حوضه گاوخونی که منبع اصلی آب آن است نیز در دهه‌های اخیر کاهش یافته است.
مسعودیان ادامه داد: بدلیل اینکه منابع آب حوضه گاوخونی کفاف افزایش شدید مصرف را نمی‌دهد، به مرور زمان با برداشت بی‌رویه از سُفره‌های آب زیرزمینی، این منابع تهی و خود منشأ خطر وحشتناکتری مثل فرونشست زمین شده است که موجودیت مراکز شهری از جمله اصفهان را تهدید می کند.
وی همچنین در باره بارش برف و افزایش برودت هوا در روزهای اخیر گفت: این مورد غیرعادی نیست و در سال های گذشته حتی سرمای شدیدتر هم داشته‌ایم.
حوضه آبریز گاوخونی زیرمجموعهٔ حوضهٔ آبریز فلات مرکزی است و رود اصلی آن زاینده‌رود است هرچند در سال‌های اخیر، آورد حوضه زاینده‌رود بدلایل مختلف از جمله خشکسالی کاهش زیادی داشته است.
۸۷.۳ درصد از حوضه گاوخونی در استان اصفهان، ۴.۹ درصد در چهارمحال و بختیاری، ۴.۶ درصد در استان فارس و ۳.۲ در استان یزد واقع شده است.
هفته گذشته با ورود سامانه ناپایدار جوی به کشور، بارش‌ها در بسیاری از مناطق اصفهان بصورت برف رُخ داد و شهرها و روستاهای زیادی در این استان سفیدپوش شدند.
زاینده‌رود به طول افزون بر ۴۰۰ کیلومتر بزرگترین رودخانه منطقه مرکزی ایران در دهه‌های اخیر به یک رودخانه با جریان دوره‌ای، تبدیل و در پایین دست با خشکی مواجه شده است.
اکنون ۷۹ درصد از مساحت استان اصفهان درگیر خشکسالی و تنها ۲۱ درصد از آن واجد شرایط نُرمال تا ترسالی است.
کمبود بارش‌ها در مناطق سرشاخه‌های زاینده‌رود نیز بطور محسوس احساس می‌شود بگونه‌ای که کاهش ۴۰ درصدی بارندگی‌ها در این مناطق سبب کمبود منابع آبی سطحی و زیرسطحی شده است.
بر اساس آمار و ارقام و تحلیل‌ها، شدت خشکسالی فعلی از حیث شدت در ۵۰ سال اخیر بی‌سابقه بوده بطوری که ۸۰ درصد از مناطق استان اصفهان درگیر خشکسالی بلندمدت است.
ذخیره تمام سدهای مخزنی استان اصفهان از جمله زاینده‌رود، خمیران و کوچری نیز حدود ۵۳ درصد نسبت به متوسط بلندمدت کاهش دارد.
اخبار مرتبط:
