ایران و آمریکا در دولت رئیسی هم مذاکره کردند
در دوره ابراهیم رئیسی، ایران با آمریکا مذاکره کرده است؟
به گزارش سایت خبری مدارا: مذاکره غیر مستقیم بین ایران و آمریکا از امروز در عمان کلید می‌خورد و عباس عراقچی، وزیر خارجه کشورمان به واسطه همتای عمانی با ویتکاف، نماینده ویژه ترامپ رایزنی خواهد کرد. رایزنی‌هایی که برخی معتقدند اگر مثبت باشد می‌تواند به مذاکرات مستقیم هم منتهی شود ! در صورتی که خواسته‌های طرف آمریکایی خارج از خطوط قرمز بارها اعلام شده ایران باشد نیز بدیهی است که در همین مرحله متوقف شده و ادامه نخواهد یافت. گمانه زنی‌ها درباره نتیجه این گفت‌وگوها بسیار است اما شاهدیم که هنوز تکلیف مشخص نشده، موجی از مخالفت‌ها با انجام مذاکره نیز به راه افتاده است ! از یک سو فراخوان و برگزاری تجمع علیه مذاکره ، از سوی دیگر هم رویکرد رسانه‌های نزدیک به طیف رادیکال که به نحوی تیم مذاکره کننده را تحت فشار قرار داده است.
رویکرد مخالفان مذاکره اما از سوی اصلاح‌طلبان، میانه‌روها و حتی بخشی از بدنه اصولگرایی که باور دارند مذاکره خارج از خواست و منافع کشور نبوده و تصمیم در این خصوص در سطح عالی نظام گرفته شده، مورد نقد است. یکی از انتقادات جدی نیز آن است که مذاکره حتی در دولت شهید رئیسی نیز به نحوی دنبال شده است. اگرچه که گروهی سعی در کتمان این واقعیت دارند.
در پاسخ به این گروه اما فکت‌های بسیاری قابل ارائه است. مثلا اینکه محمد مخبر معاون اول دولت سیزدهم در سخنرانی اخیر خود گفت: «شهریور ۱۴۰۱ دوبار تا امضای توافق پیش‌رفتیم. یک بار هم پیش از شهادت شهید رئیسی که باکارشکنی اسراییل توافق به سرانجام نرسید.»
علی اکبر صالحی (وزیر خارجه اسبق ایران) نیز در مصاحبه با انتخاب گفته بود: «توافق در آستانه تمام شدن بود؛ قرار بود شهید امیرعبداللهیان برای امضای توافق برود. ظاهرا در شورای عالی امنیت ملی پیشنهاد می کنند که خواسته‌ای را اضافه کنند و آن منجر به برهم خوردن توافق می‌شود.»
حتی امیرحسین ثابتی نماینده مجلس و چهره نزدیک به سعید جلیلی، در مصاحبه با انصاف‌نیوز گفته بود: «وقتی دولت رئیسی در یک راهبرد خطا می‌خواست برجام را در ۱۴۰۰ احیا کند؛ یک نفر به اسم آقای سیدمحمود نبویان (نماینده وقت مجلس تهران) مانع شد.» گفتی است، محمود نبویان در نطق مجلس در سال ۱۴۰۰ گفته بود: «شاید روزهای آینده قرار باشد توافق هسته‌ای انجام شود اما اگر دقت کنیم در این توافق آنچه که مطلوب نمایندگان و ملت ایران است، وجود ندارد. اگر به دولت سابق انتقاداتی داشتیم بحث هیکلی و شخصی نداشته‌ایم.»
افزون بر این‌ها، عباس عراقچی (وزیر خارجه) پیرامون مذاکرات احیای برجام در ابتدای سال ۱۴۰۰ گفته بود: «مذاکرات به وضعیت نهایی رسیده بود و به دلیل انتخابات ایران، توافق به دولت بعد محول شد و دولت بعد هم در دو نوبت امکان توافق بود که به نتیجه نرسید.»
همچنین محمد جواد ظریف (وزیر سابق خارجه) در مصاحبه با برنامه چهارراه گفته بود : «شهید امیرعبداللهیان در آخرین مصاحبه خودش گفت به دنبال اجرای برجام ۲۰۱۵ -نه یک کلمه کم و نه یک کلمه زیاد- هستیم!»
شاهد دیگر اینکه عباس رنجبر (مسئول دفتر سعید جلیلی) در مرداد ۱۴۰۱ در توییتی نوشت: «آقایان رئیسی و باقری! مسئولیت مستقیم تبعات احیای برجام برعهده‌ی شماست.»
خود سعید جلیلی هم در سخنرانی هم‌زمان با مذاکرات احیای برجام گفته بود: «اینکه آمریکا که امروز در موضع شکست است بخواهد برای ما شرط بگذارد، همان قدر مضحک است که آلمان نازی در پایان جنگ جهانی دوم که شکست خورده بود برای رقبایش شرط میگذاشت و میگفت باید بیایید گفت و گو کنید!»
علی جنتی (عضو حزب اعتدال) در مصاحبه با خبرآنلاین گفت: «در دولت دوازدهم احیای برجام آماده امضا بود، اما به تعویق افتاد و به دولت بعدی رسید. برخی نیز گفتند زمستان سخت در پیش است و قطعا اروپایی ها، به ما نیاز دارند و اگر تا زمستان صبر کنیم امتیاز بیشتری از اروپایی‌ها خواهیم گرفت. همین‌ها هم باعث شد همین خرده امتیازات را هم از دست دهیم.»
محمدحسین رنجبران مجری سابق رسانه ملی که حالا مشاور وزیر خارجه است، نیز با ذکر خاطره از امیرعبداللهیان می‌گوید: «من یادم نمی‌رود شهید امیرعبداللهیان همانند برادر برایم بود، ایشان زمستان ۱۴۰۰ تعریف می‌کردند که کار مذاکرات تمام شده بود و به نقطه نهایی رسیدیم، ایشان اسم نمی‌بردند، اما برخی از طیف‌ها اجازه ندادند کار انجام شود.»
حمیدرضا دهقانی سفیر سابق ایران در قطر نیز مصاحبه‌ای به اکوایران گفت: «مذاکرات احیای برجام در دو مرحله در دولت آقای روحانی و آقای رییسی انجام شده بود که به نظرم در هر دو مرحله قابل حل بود.»
با توجه به موارد ذکر شده می‌توان نتیجه گرفت که اگرچه طیف نزدیک به سعید جلیلی همیشه علیه مذاکره موضع گرفته و مخالفت صریح خود را اعلام نموده است اما ، در همه سال‌های گذشته و در دولت رئیسی نیز استفاده از ابزار دیپلماسی در دستور کار بوده و مسئولان امر تلاش خود را برای بهره‌گیری از این وسیله کرده‌اند. حال اگر نتیجه حاصل نشده، نباید اصل موضوع را زیر سوال برد و انجام «مذاکرات ایران – آمریکا در دولت سیزدهم» با مدیریت حسین امیرعبداللهیان و علی باقری در سال ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ در کشور عمان را زیر سوال برد. چرا که بر اساس شواهد آن مذاکرات نیز به مراحل پایانی رسیده اما به دلایل مختلف از جمله زیاده‌خواهی آمریکا یا فشارهای داخلی به تیم مذاکره‌کننده ایران به نتیجه نرسیده است.
امید است که تکرار مخالفت‌ها با مذاکره و روندی که گروهی در داخل پیش گرفته‌اند، مذاکراتی که از امروز در عمان کلید خواهد خورد ، به سرنوشتی مشابه آنچه در دولت قبل و پیش از آن رقم خورد ، دچار نکند. بدیهی است که منظور از به نتیجه رسیدن مذاکرات، احقاق حقوق ملت ایران و کسب امتیازات قابل توجه از طرف آمریکایی در زمینه رفع تحریم و پایبندی به اصول و خطوط قرمزی است که نظام جمهوری اسلامی و رهبری انقلاب تعیین می‌کنند.
اخبار مرتبط:
